Is armoede relatief?!
Vorige week eindigde ik met te zeggen dat armoede deels relatief is: misschien denk jij dat iemand arm is, maar ervaart diegene dat zelf wel anders en is hij of zij heel gelukkig en tevreden. Of misschien zie je van de zomer juist een ‘arme’ Roma met een mobiele telefoon of ander ‘luxe’ artikel. Hoe kan dat? Dan is die persoon vast niet echt arm.
Toch?
Armoede in context
Een andere definitie van armoede is deze: “Armoede is een situatie waarin sprake is van onvoldoende materiële, culturele en sociale middelen, waardoor mensen zijn uitgesloten van een levensstandaard die in de samenleving waarin men woont als minimaal wordt gezien.”[1] Daarbij gaat het dus niet alleen om de eerste levensbehoeften zoals ik ze in het vorige artikel noemde, maar om armoede ‘in een context’, gevoelsarmoede. Een voorbeeld. Als iedereen van jouw leeftijd een mobiele telefoon heeft en jij niet omdat je daar geen geld voor hebt of als je niet kunt sporten, omdat je ouders daar geen geld voor hebben, dan zou je kunnen zeggen dat je in ons land ‘arm’ bent.[2] Vergeleken met anderen …
Vergelijking is de dief van vreugde
(‘Comparison is the thief of joy.’ ~ Theodore Roosevelt)
Ik denk –voorzichtig- dat deze spreuk ook kan 
gelden op het gebied van armoede. Doordat de hele wereld zichtbaar is zodra je toegang hebt tot internet, kan een gevoel van ontevredenheid, van armoede, ontstaan. ‘Was ik maar daar; had ik ook maar de nieuwste iPhone …’ En dat zie je in Oost-Europa bijvoorbeeld ook. Want zij zien het rijke westen en merken ineens hun eigen tekort op. Ook zij willen een mobiele telefoon en een flatscreen TV. Terwijl er misschien eigenlijk geen geld is voor eten…
Het is ingewikkeld
Ik denk dat we wel kunnen zeggen dat het ingewikkeld is. Armoede kan zoveel vormen aannemen.
Er is de ‘echte’ armoede waarbij je niet genoeg hebt om in leven te blijven en jezelf echt niks kunt veroorloven.
Er zijn situaties waarin iemand mee wil doen terwijl dat eigenlijk niet kan: dan zie je die Roma jongen die echt nauwelijks genoeg heeft om te eten, maar wel rondloopt met een mooie mobiele telefoon met abonnement.
Misschien ken je zelf de situatie dat jij niet kunt sporten, terwijl alle anderen dat wel kunnen; ook een vorm van armoede.
Maar er zijn ook situaties waarin wij met onze ogen denken dat iemand arm is (een vies kind met gescheurde kleren), terwijl die persoon dat zelf niet zo ervaart. Hij of zij is gelukkig en tevreden …
Uitdaging
Van de zomer ga je gegarandeerd situaties tegenkomen die naar jouw idee als ‘armoedig’ kunnen worden bestempeld. Mijn uitdaging voor jou is om niet direct een oordeel te hebben, maar eerst meer over de situatie te weten te komen. Ga eens in gesprek met de contactpersoon in het land waar je bent: hoe ziet hij/zij de situatie van de mensen daar? Denk met elkaar als groep eens na over het thema rijkdom en armoede. Ben jij bijvoorbeeld zelf tevreden met wat je hebt? Verandert je tevredenheid als je de situatie van mensen in Oost-Europa ziet?
“Laat uw handelwijze zonder geldzucht zijn. Wees tevreden met wat u hebt, want Hij heeft Zelf gezegd: Ik zal u beslist niet loslaten en Ik zal u beslist niet verlaten.” (Hebr.13:5)